Wat zijn kleurpotloden? In tegenstelling tot wat de meeste mensen denken, zijn er zeer veel verschillende soorten en kwaliteiten kleurpotloden. De verschillen zijn te merken in de hardheid en kleurechtheid. Dit verschil is meestal merkafhankelijk. Sommige fabrikanten maken 2 collecties kleurpotloden. De ene collectie is dan vaak wat zachter en de stiften zijn soms ook iets dikker. Deze zijn erg geschikt voor vlakvullingen en mooie kleurmengingen en overgangen. De andere collectie is dan vaak wat harder, zodat er goed details aangebracht kunnen worden. Deze hebben doorgaans een normale, dunne stift. |
Naast de traditionele potloden met een houten omhulsel zijn er net als bij de schets en tekenpotloden ook een soort stiften in potloodvorm verkrijgbaar. Deze zijn geproduceerd uit een soort klei vermengd met pigment en in de vorm van een potlood geperst. De meeste fabrikanten hebben zo’n 75-100 kleuren per collectie in hun assortiment. Goede merkpotloden zijn los verkrijgbaar. Hiernaast zie je een collectie met veel verschillende tekenmaterialen, allemaal van het merk Derwent. |
Kleurpotloden combineren. Normale of “was”potloden kunnen met diverse andere materialen gecombineerd worden. De meest gebruikte combinaties zijn die van kleurpotloden met pastel- of aquarelpotloden. Je werkt met kleurpotlood, in tegenstelling tot pastelpotloden, van licht naar donker. |
Aanvullende artikelen: Speciale tips over diverse soorten kleurpotloden vind je in de artikelen:
|
Mengen met washoudende potloden; washoudende potloden zijn er in verschillende hardheden. Vooral de wat hardere potloden laten zich moeilijk uitwrijven. Je mengt deze dus door arceren of glaceren. |
Terpentijn en washoudende potloden; washoudende potloden zijn niet oplosbaar in water, maar wel in bijv. terpentijn. Afhankelijk van de stugheid van de kwast waarmee je de terpentijn opbrengt kun je hier verschillende effecten mee bereiken. Hier is sansosor gebruikt. Dit is een synthetisch middel, minder schadelijk dan terpentijn, van het merk Winsor & Newton. |
Harde lijnen met potlood; de wat hardere waspotloden zijn uitstekend geschikt voor details en strakke lijnen. Je ziet lijnen met een hard potlood gemaakt in het plaatje links. Je kunt niet zoveel varieren in dikte van de lijn, door te drukken. Zachte contouren met zachte potloden; wil je wat zachtere lijnen, die ook wat meer in dikte variëren afhankelijk van de druk die je uitoefent, dan moet je voor zachtere potloden kiezen. Een voorbeeld hiervan zie je in het plaatje rechts. Je kunt de lijndikte behoorlijk varieren door harder of zachter op het potlood te drukken tijdens het tekenen. |
Inkleuren; zachtere potloden kleuren egaler en geven ook meer pigment af dan hardere kleurpotloden. Het linker vlakje is met een harder potlood getekend. Je ziet hier ook nog duidelijk strepen in. Het rechter vlak is met een zacht potloodmerk getekend, en dit vlak is egaler en dieper van kleur. |
Opglanzen of polijsten met een wit of licht potlood; door met een wit of licht gekleurd potlood, met redelijke druk over een kleurvlak heen te gaan kun je de kleur polijsten. De kleur wordt lichter en het geheel lijkt te gaan glanzen. Je kunt ook met andere kleuren polijsten. Dit geeft een mengkleur. |
Sgraffito met een mesje; vooral bij dikkere kleurlagen werkt de sgraffito techniek goed. Met sgraffito wordt bedoeld het uitkrassen van lijnen met een mesje uit de pigmentlaag. Een dikkere kleurlaag kun je het eenvoudigst maken met zachte kleurpotloden. |
Dragers voor kleurpotlood: Doorgaans worden potloden in combinatie met papier gebruikt. Het is wel mogelijk om met potlood op bijvoorbeeld met gesso bewerkte ondergronden te werken. De papiersoorten die gebruikt worden hangen vaak af van het materiaal waarmee potloden gecombineerd worden. Wordt er een combinatie met natte technieken zoals aquarelpotlood gebruikt, dan wordt er over het algemeen op opgespannen aquarelpapier gewerkt. Papier van minimaal 300grs of aquarelkarton hoeft niet opgespannen te worden. Worden potloden in combinatie met pastelpotloden gebruikt, dan wordt er ook vaak van gekleurd pastelpapier gebruik gemaakt. De mogelijkheden zijn dus legio, en vormen een uitdaging voor mensen die willen experimenteren. |
Bewaren en beschermen werkstukken:
|